MIKROBIOTOP

tytuł alternatywny: Podejrzane wynurzenia domniemanego grafomana 🙂

Charakter raportu: dokumentacyjny i instruktażowy

Cel: wdrażanie nabycia umiejętności dokumentowania niektórych nieprawidłowości w prowadzeniu gospodarki leśnej na terenach leśnych (tutaj Trójmiejskigo PK)

Data spaceru: 13 XII 2022 r.

Spacerowicz, autor tekstu: S. Zieliński

Trasa: przystanek PKP Sopot-Al. Niepodległości-ul. Jacka Malczewskiego-Wzgórze Dębowe (Cmentarz Komunalny)-Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt SOPOTKOWO-Szlak Skarszewski (zielony)-Góra Spadzista-Rysie Wzgórze-Sanatorium Leśnik-Wielka Gwiazda-Leśna Polana-obszar na Pd od Leśnej Polany-Dolina Świemirowska-Szlak Skarszewski-Droga Nadleśniczych-Dolina Rynarzewskiego Potoku-Dolina Leśnego Młyna-ogrodzenie ZOO w Oliwie (po zewnętrznej 🙂 )-Dolina Świeżej Wody (Prochowego Potoku)- Dolina Oliwskiego Potoku-ul. Karwieńska-Gdańsk-Oliwa Staw Młyński-ul. Kwietna-ul. Polanki-ul. Obrońców Westerplatte-ul. Wita Stwosza-przystanek tramwajowy

Ramy czasowe: 11.30. - 17.00

Zdjęcia: zdjęcie Rygi - Mateusz Zieliński, reszta S.Zieliński

Odczucia: najpierw jasno, potem ciemno, bardziej lub mniej merytorycznie przyjemnie.... ogólnie twórczo, nawet bardzo

Obserwowane ssaki: przepiękny czworonóg chyba rasy Husky lub coś podobnego, napotkany na zielonym szlaku w lesie z opiekunem, jak się okazało piesek z SOPOTKOWA - czeka na PRZYJACIÓŁ, którzy przygarną go pod swój dach; jedna sarna (zaledwie!), łoś (!), ale na terenie ZOO :), symptomatyczny BRAK dzików (zawsze napotykałem fascynując się ich widokiem, gdy wędrowałem o tej porze).

Dokumentacja, przebieg spaceru

Bodźcem ważącym wyjścia z Rotmanki, potem przejazdu (z przygodami) pociągiem Regio z Pruszcza Gdańskiego do Sopotu, było przekazanie Schronisku dla Bezdomnych Zwierząt SOPOTKOWO https://schronisko.sopot.pl/ diabetycznej karmy, strzykawek, glukozy 40%, Hepatiale Forte itp. po naszej Rydze (patrz foto poniżej). Chciałbym, korzystając z okazji, podziękować Oli Gosk za inspirację przewiezienia tego asortymentu w to empatyczne miejsce. Nabyłem piękne kalendarze z fotkami psów i kotów (będą na prezenty), aby wesprzeć tę jakże potrzebną społecznie instytucję. Zrobić to może każdy z nas. Do czego serdecznie zachęcam.

Następnie udałem się na pobliski Cmentarz Komunalny, aby odwiedzić przedwcześnie zmarłego Kolegę, a mojego onegdaj ulubionego wspaniałego mechanika samochodowego Wieśka Moszczyńskiego (grób patrz foto poniżej). Wiesiu był Pasjonatem swojego zawodu, znał i szanował mego tatę Józefa, kochał naprawiać samochody. I robił to dobrze. Jego pasja była analogiczna do naszej - przecież wielu przyrodników uwielbia ochronę przyrody. Ponadto - podobnie jak niejeden z nas - był mądrze krytyczny i bezkompromisowy. Jego Syn Robert do dzisiaj kontynuuje pasję Taty (prowadzi Zakład Wulkanizacji w Gdańsku-Oliwie).

No i po chwili zaczął się las....................... (nasz las, nie nadleśnictwa i g.... mnie obchodzi, czy tak pisząc narażę się na zarzut "ideologizacji" - np. ze strony pewnego dość znanego naukowca z dalekich stron; o ile to czyta, ma się rozumieć).

Na "dzień dobry" okazało się, że Nadleśnictwo Gdańsk (tutaj obszar administracji leśnictwa Sopot) za nic ma głos społeczny, w tym niedawną interpelację poselską (Panie Posłanki Agnieszka Pomaska, Barbara Nowacka, Małgorzata Chmiel), a dodatkowo zapisy Programu Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gdańsk w sprawie kwestii nie wycinania drzew biocenotycznych w Trójmiejskim PK. Powyżej jeden z dowodów. Poniżej kolejny.

Warto przypomnieć, że ww udokumentowana wycinka, w tym drzew biocenotycznych, które z różnych względów stanowią ubogacenie leśnego ekosystemu, dzieje się w obszarze projektowanym do ochrony rezerwatowej (rezerwat przyrody Lasy Sopockie). To tutaj m.in. stwierdzono unikatowego na północy Polski ślimaka ostrokrawędzistego Helicigona lapicida (patrz zdjęcie poniżej).

Leśnik, nadleśnik, regioleśnik Pomorza Wschodniego (Gdańskiego) czegoś NADAL nie widzi? czegoś nie wie? Nie rozumie? Jak długo można się uczyć prostych skądinąd spraw? A może nauki brak? Nie, to chyba niemożliwe....

Nieco dalej, jeszcze przed Doliną Świemirowską, wrócił temat "przydrożnych dołów chłonnych". Patrz też tu:

Dół chłonny jako gwarant bezpieczeństwa ekologicznego i majątkowego mieszkańców Sopotu ?

Te przydrożne zagłębienia, będące dziełem opłacanej z naszych pieniędzy koparki i roboczogodzin jej operatora, stanowią w narracji służb leśnych świetlisty argument na wsparcie tezy o ich "trosce retencyjnej" względem obszaru Trójmiejskiego PK oraz osłabianiu zagrożenia powodziowego terasy nadmorskiej. Ta chybotliwa narracja wydaje się nie uwzględniać faktu, że drogi leśne (w tym wiele utwardzanych ponad miarę), stanowią tylko element (mikro) zlewniowego odpływu wody z wysoczyzny. Ta woda spływa też, i to bardzo miejscami gwałtownie, z naruszonych gospodarką leśną pagórów morenowych, zwłaszcza zaś rynnami wyżłobionymi w glebie przez ciężkie maszyny do ścięcia i zrywki drewna. Te doły (patrz zdjęcie poniżej), w kontekście dość w sumie powszechnego naruszania gleb na zrębach i wpływu tego faktu na przyspieszony spływ wody i erozję gruntu, mają się mniej więcej tak do retencji, jak przypudrowanie przepysznym lukrem niekoniecznie już świeżego tortu. A przecież szkoda tortu. I bez pudru smakuje nad miarę, gdy świeży.

Pomimo sprzeciwu ponad 1 tys. naukowców - faza przejściowa tego protestu patrz np. tu: https://oko.press/800-naukowcow-do-premiera-masakra-dzikow-jest-bez-sensu-doradzimy-jak-naprawde-walczyc-z-asf Mocno martwi mnie fakt, że nie wiem, czy doczekam pogonienia myśliwych z tego kraju (wzorem Kostaryki, Kenii, Botswany, Holandii). Można ? Można. Ale czy w Polsce można? Nie wiem. Na razie słabo to wygląda, bo społeczności lokalne śpią i słuchają bęcwalskich teorii wygłaszanych przez przyrodniczych troglodytów wszelkiej maści. Z głupawymi, grubo ciosanymi intelektualnie hobbystami od strzelby i breneki na czele.

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne ogółem w Lasach Państwowych wynosiło 9 048,7 zł. (rok 2021, źródło jw, str. 14)

Proszę jeszcze przez chwilę zerknąć na fotkę powyżej. Drzewa do wycięcia wyznacza LEŚNICZY; drwal tj. pilarz, jest tu tylko wykonawcą. Powyższe zdjęcie wskazuje ponad wszelkimi wątpliwościami, że LEŚNICZY świadomie i z pełną premedytacją wyznaczył do ścięcia drzewa biocenotyczne!!! Układ tkanki drzewnej i jej przekształconych produktów procesów rozkładu, zwłaszcza zaś odziomkowych fragmentów pni, wyraźnie wskazuje, że "symptomy biocenotyczności" (pęknięcia pni, ujścia dziupli pniowych, zewnętrzne zmurszenia) były tu widoczne "gołym okiem" i nie trzeba było kończyć studiów leśnych, żeby takie cechy wypatrzyć.

a po wyjściu z lasu kilka "prób pocztówkowych" z Gdańska-Oliwy...

Dziękuję za cierpliwość. Namawiam do samodzielnego dokumentowania piękna i od-człowieczych nieprawidłowości dostrzeżonych w naszym Trójmiejskim Parku Krajobrazowym. Pamiętajcie, żeby fotografować i odnotowywać lokalizacje geograficzne zaobserwowanych stanów/sytuacji - wtedy gwałtownie zmniejsza się pole do podważenia spostrzeżeń przez adwersarzy. Dla Waszych reportaży moja stronka jest i będzie zawsze otwarta (zachęcam do publikowania). Tyle tylko, że zastrzegam sobie prawo do przyjaznego, acz krytycznego zerknięcia w każdy proponowany do publikacji materiał, ewentualnie sformułowania prośby o jakieś "wycyzelowanie" tekstu. Kwestia tego, że trzeba trzymać linię :). Za przyrodą, oczywiście!

Sławek Zieliński

https://xlm.pl/ekologia/182405-o-ten-las-za-daleko-9788396099068.html

https://www.taniaksiazka.pl/o-ten-las-za-daleko-p-1760884.html

https://matfel.pl/product-pol-1475067-O-ten-las-za-daleko-praca-zbiorowa.html?utm_source=iai_ads&utm_medium=google_shopping

https://www.gandalf.com.pl/b/o-ten-las-za-daleko/?utm_source=google&utm_medium=free_clicks&utm_campaign=GMC_free&gclid=EAIaIQobChMI1LzVsLv5-wIVKQWiAx2IvgizEAQYAiABEgLOPPD_BwE

https://dobreksiazki.pl/o-ten-las-za-daleko-praca-zbiorowa,p815127?gclid=EAIaIQobChMI1LzVsLv5-wIVKQWiAx2IvgizEAQYBCABEgKPsfD_BwE

https://www.bee.pl/o-ten-las-za-daleko_p1929673.html?utm_source=webepartners&utm_medium=feed&utm_campaign=webepartners

https://bonito.pl/produkt/o-ten-las-za-daleko

Recenzja

Zenon Kruczyński. Ilustrowany samouczek antymyśliwski. Wydawnictwo Krytyki Politycznej. ISBN 978-83-66586-48-2, 240 pp.

Z satysfakcją zdeklarowanego kontestatora oraz krytyka hobbystycznego i planowego zabijania zwierząt, odnotowałem pojawienie sie na rynku księgarskim „Ilustrowanego samouczka antymyśliwskiego” autorstwa Zenka Kruczyńskiego. Uczciwie mówiąc – nie tyle „odnotowałem”, co pewnego dnia otrzymałem niespodziankową przesyłkę z autorską dedykacją. Ta utrzymana w formie i formule nieomalże kieszonkowego przewodnika i poradnika (format A5) książka, opatrzona została porządkującym wstępem Olgi Tokarczuk, wymownymi ilustracjami Katarzyny Błahuty i Ryszarda Dąbrowskiego oraz poruszającym „mikro-epilogiem” pióra Sylwii Chutnik i Grażyny Plebanek.

Książka składa się z 13 rozdziałów, spiętych w klamry wstępu i zakończenia. Tematyka rozdziałów, choć pozornie dobrana w sposób nieuporządkowany i niewyczerpujący, nie rozczaruje uważnie czytających. Tym bardziej, iż wiele akapitów jest zgrabnie tematycznie, acz ascetycznie poszerzonych o zagadnienia nie ujęte w tytułach rozdziałów. Tematyka pozycji stanowi swoistą kompilację analiz wybranych, nieomalże „od zawsze” kleconych przez myśliwych teorii o ich rzekomej niezbędności „w przyrodzie i w życiu człowieka” (patrz rozdziały: „Szkody łowieckie i cały ten biznes”, „Myśliwi i dziedzictwo kulturowe”, „Dokarmianie i bambinizm”, inne), z wątkami i zdarzeniami wskazującymi na coraz szybciej postępującą w czasie erozję etosu „ołowianych żołnierzyków”. To naturalne następstwo narastania ostracyzmu empatycznych Homo sapiens wobec okrucieństwa i nieodpowiedzialności tej swoistej, nisko liczebnej grupy społecznej, jaką stanowią myśliwi (patrz rozdziały: „Zwierzęta dzikie – majątek Skarbu Państwa”, „Ta cała ptaszarnia ...”, „Dzieci na polowaniach”, „Żegnaj, dziku!”, inne). Cennymi uzupełnieniami treści książki są: aneks, zawierający m.in. sporo danych ekonomicznych obalających mity współczesnego myślistwa oraz wykaz polskich organizacji potępiających polowania. To drugie stanowi dobrą kontynuację zwyczaju zapoczątkowanego w książce „Etyczne potępienie myślistwa”.

W „Ilustrowanym samouczku antymyśliwskim” autor konsekwentnie i po raz kolejny (wcześniej np. w książkach: „Farba znaczy krew”, „Łowiectwo zielonym okiem”, „Etyczne potępienie myślistwa”) punktuje myśliwych niczym wytrawny i zorientowany na cel pięściarz. Ku jakiem celowi dąży ? Zaskoczenia nie ma – ku delegalizacji myślistwa. Śladem m.in. takich państw jak Kenia, Botswana, Kostaryka, Kolumbia czy Holandia, gdzie polowania bądź już przeszły do lamusa historii, bądź są na właściwej ku temu drodze. Jedno z „narzędzi” dojścia do takiego stanu rzeczy pięknie metaforycznie streściła we wstępie nasza Noblistka: „(...) Najwyższa pora położyć myślistwo na kozetce i spróbować dotrzeć do tego splątanego, drżącego, mrocznego kompleksu, który każe dorosłym ludziom w umierającym biologicznie świecie, w czasie potężnego klimatycznego kryzysu i pandemii, zawirowań społecznych i niepokoju, wstać o świcie, naładować broń i zabijać bezbronne, przeganiane zewsząd zwierzęta”.

W moim odczuciu książka ta może być szczególnie przydatna dla czytelniczek i czytelników niekoniecznie zorientowanych w tematyce współczesnych polowań. Autor kompetentnie dostarcza takim osobom różnorodnych argumentów do potencjalnych pogawędek z myśliwymi. Jako były polujący posiada „z automatu” dar i wyczucie doboru tych argumentów. Osoby bardziej tematycznie zaawansowane także skorzystają z lektury, nie tylko z zawartych w książce „twardych” danych statystycznych, w tym naukowych, ale i np. z nieomalże anegdotycznych dygresji mogących stanowić cenne antidotum na często „argumentacyjne” fantazje polujących. Przykładem przywołany ironicznie w książce, lansowany przez niektórych myśliwych rzekomy ich potencjał dla obronności kraju ..., skwitowany: „gdy im przysłowiowi ruscy przyjdą pod ambony wyżerać kukurydzę”.

Czy recenzowana pozycja to publikacja naukowa ? Czy też jest to może raczej „prezentacja poglądów i przekonań jej autora”, co dane mi było odczytać w ocenie sformułowanej przez naukowca (ze stopniem) ? Przyznam, że na tak zadaną tezę zdębiałem, wbrew swej woli, gdyż nie cierpię pilarek czy kombajnów zrębowych. Wszak szereg podjętych tematów w tej książce jest rzeczowo udokumentowanych danymi naukowymi, w tym statystycznymi, analizy są wielowątkowe i uwzględniają różne opcje „widzenia”, swoją wymowę ma też liczba przypisów do tematycznej literatury (138). Zaś o ile emocje, gdyż i o nich mowa w ww ocenie była, stawiane są na pozycji wykluczającej względem nauki, to formułującemu taki zarzut pozostaje tylko współczuć. Zaś jako ascetyczny (nieemocjonalny) komentarz do ww – zainteresowanie kilku uczelni i innych ośrodków naukowych organizacją spotkań z autorem „Samouczka”, a nawet podjęcie starań, na razie jednej z uczelni (Uniwersytet Gdański), o wpisanie tej cennej  syntetycznej publikacji do kanonu lektur studenckich.

Książkę bardzo polecam. Przeczytałem w dwa dni. Jest dostępna także jako e-book i audiobook. Autor, Zenek Kruczyński, to jeden z tych byłych myśliwych, którzy w wieku dojrzałym dorośli, dostrzegając absurd polowań w obecnych czasach, i przestali polować. Tyle tylko, że On, w odróżnieniu od większości „nawróconych” (inne pozytywne przykłady to przyrodnik Marcin Kostrzyński czy były premier Włodzimierz Cimoszewicz), wszedł na godną najwyższego uznania drogę piętnowania patologii poprzez upublicznienie (patrz zwłaszcza „Farba znaczy krew”). Jest to postawa tym bardziej godna szacunku, gdyż powiązana jest z ciągłym ryzykiem egzystencjalnym – „tamta strona” bywa chorobliwie w swym obłędzie i nierzadko prostactwie, zdeterminowana i nieobliczalna. Ponadto uzbrojona.

Reasumując, w związku z pojawieniem się kolejnej książki demaskującej istotę polowań, moglibyśmy myśliwym współczuć. Nie wiem jak innych, ale mnie na taki humanitaryzm nie stać. Nie potrafię. Jestem tu analogicznie nieczuły jak polujący względem swoich bezbronnych ofiar. Zaś w oczekiwaniu na delegalizację myślistwa w tym kraju oraz w kolejnych i już na zawsze, mam tylko jedno marzenie. Aby myśliwi, zamiast ględzić o regulowaniu przez siebie populacji, o czym znikome pojęcie mają nawet utytułowani naukowo ekolodzy, zajęli się regulacją ... no powiedzmy odbiorników radiowych. Dadzą radę ... ? Może. Zwłaszcza tych nie najnowszych. W nich pokręteł jest niewiele, to nie las, to nie przestrzeń przyrodnicza. Trzymam kciuki, w tej kwestii zdecydowanie sympatyzuję. 

Sławomir Zieliński

Staraniem kilkudziesięciu Osób, w tym pięciu współautorów (Zieliński S., Wilga M. S., Kochańczyk M., Wołosz B., Kruczyński Z.), nakładem Wydawnictwa Arche z Sopotu, pojawiła się książka pt. "O ten las za daleko ! Rozrachunek postępowania PGL Lasy Państwowe w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym". To wielowątkowe kompendium "suchej" nauki, dokumentalistyki skonkretyzowanej miejscami "do bólu" i zawsze obecnych w zdrowych relacjach przyroda-człowiek emocji, zestawione w odniesieniu do działalności Nadleśnictwa Gdańsk w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym. Chociaż jest to opracowanie stricte lokalne, komentowana jest tu de facto sytuacja ogólnokrajowa w zakresie zintensyfikowania w ostatnich latach cięć w lasach, kosztem ich zasobów oraz funkcji przyrodniczych i społecznych.

Nakład już się prawie wyczerpał. Zainteresowanych zdobyciem tej pozycji (warto) zachęcam do kontaktu na priv.

Całkiem niedawno Nadleśnictwo Wejherowo negatywnie odniosło się do kilku propozycji ochroniarskich zawartych w zaawansowanym projekcie Operatu ochrony zwierząt Planu Ochrony Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (NPK), które zgłosiło po wyłożeniu dokumentacji. Przykładowo – na propozycje utworzenia rezerwatów przyrody „Rzucewski Klif” nad Zatoką Pucką oraz „Helskie Wydmy i Plaże” na Mierzei Helskiej, a ponadto włączenia rezerwatu „Bielawskie Błota” wraz z przylegającym odcinkiem doliny Czarnej Wdy, Puckimi Błotami i lasami na Kępie Ostrowskiej w granice NPK, nadleśnictwo „nie wyraziło zgody”. Wypadałoby więc przypomnieć tej „szacownej” instytucji, że nikt się o zgodę nie pytał, bo to nie ta procedura. O opinię i owszem, lecz nie wiążącą dla twórców tego operatu. A zamiast morału – sentencja: „pycha kroczy przed upadkiem”.

Wstęp

W nie tak znowu odległych czasach poprzedzających "rewolucję" przemysłową ludzie, przebywając bliżej przyrody, wiele się od niej uczyli. Co więcej, starali się podpatrzone w naturze rozwiązania, mniej lub bardziej udanie, naśladować. Nie stroniąc przy tym od wprowadzania ich w przestrzeń rozwiązań stricte technicznych, co przyczyniło się zresztą do rozwoju cywilizacji Homo sapiens.

Przyroda nauczycielem

Rysem charakterystycznym tej wczesnej edukacji naszego gatunku była bliskość, namacalność nauczyciela i jego przeogromnego dydaktycznego warsztatu. Człowiek nie izolował się od środowiska, w którym żył, podpatrywał, co tylko mógł, mając nie tylko możliwość bezpośredniego odnajdywania genialnych – nieraz bardzo prostych – rozwiązań, ale i ich bieżącej weryfikacji. Przez analogię do schematu oddziaływań między grupami różnych gatunków (populacjami) występujących w układach przyrodniczych można powiedzieć, że relacja między ludźmi a przyrodą miała w tych czasach charakter tzw. komensalizmu czyli współbiesiadnictwa. W oddziaływaniu takim człowiekowi można było przypisać rolę komensala – strony odnoszącej korzyść (tutaj – edukacyjną), zaś przyrodzie – rolę gospodarza, dla którego działalność komensala była nieszkodliwa. Do czasu, niestety.

Nauka "poszła w las"

Dość gwałtowne – bo ledwie na przestrzeni tysiącleci, zwłaszcza zaś w ostatnich niespełna dwustu latach – wyizolowanie się większości populacji ludzkich ze środowiska przyrodniczego, poskutkowało m.in. dość powszechnym zatraceniem umiejętności uczenia się od przyrody. Temu negatywnemu zjawisku sprzyjała gwałtowna urbanizacja i technicyzacja przestrzeni oraz narastanie przekonania o geniuszu, wyjątkowości i nieomylności myśli ludzkiej (antropocentryzm).

Z kolei w procesie nauczania pokoleń ludzkich w różnych grupach wiekowych zabrakło uporządkowanej (nie sztampowej) edukacji ekologicznej, co wraz ze wspomnianymi powyżej i innymi przyczynami doprowadziło do przekształcenia interakcji komensalnych w typowo pasożytnicze, oparte na eksploatacji gospodarza (przyroda) przez pasożyty (społeczności ludzkie). Ta analogia o tyle nie kuleje, że człowiek nie może – jak powszechnie wiadomo – bez przyrody funkcjonować.

Ot, chociażby tunele

Na potwierdzenie pomijania obecnie przez ludzi "pomysłów" przyrody, jak i nieliczenia się z potencjalnymi niekorzystnymi skutkami lansowania własnych wizji, przykłady możnaby mnożyć. Tutaj posłużę się jedną z moich "archiwistycznych szufladek", dotyczącą projektów przekopów tuneli w miejscach cennych przyrodniczo. Ledwie kilka zarejestrowanych w niej koncepcji wystarcza na wyciągnięcie wniosku, że teraźniejsze pokolenie planistycznych wizjonerów z beztroską pokonuje bariery, zdawałoby się nie do pokonania. Ot chociażby podłoże geologiczne jakiegoś obszaru – co tam skała, mokradło czy uwilgotnione wzgórze ... się przecież wykopie. Czy status ochronny terenu – park narodowy, krajobrazowy czy dolina nieprzeciętnej rzeki... przecież tunel pod ziemią. Tę wybiórczą planistyczną odpowiedzialność, a właściwie jej brak, dobrze ilustrują projektowane podkopy w Tatrzańskim Parku Narodowym, pod pagórami morenowymi  Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego w okolicach granicy Sopotu i Gdańska, pod rzeką Biebrzą w rozpatrywanym onegdaj tzw. wariancie białostockim transgranicznej drogi ekspresowej Via Baltica, a nawet pod dnem Zatoki Gdańskiej (?!). Ten ostatni projekt stał się prawdziwym hitem "kolekcji tunelowej". Podkop o długości około 20km z Gdyni na Hel, z przylegającą doń podwodną restauracją o szklanych ścianach, z parkingiem, itp. Projekt ten wystawiono onegdaj w szranki o pieniądze z amerykańskiego owsetu (?!). Okazało się, że nie istnieją mechanizmy merytorycznego tonowania wybujałej wyobraźni niektórych planistów*.

Wystarczyło podejrzeć krety ...

... a w zasadzie przestudiować literaturę przedmiotu – jedną ze światlejszych "zdobyczy" rozwoju cywilizacyjnego ludzkości. Efektem tej nieskomplikowanej przecież czynności byłoby stwierdzenie prostego faktu, że ssaki te unikają kopania korytarzy podziemnych na terenach piaszczystych i o wysokim poziomie wód gruntowych. No i dodanie do tego odrobiny refleksji, iż "na siłę" to można wiele (przykład – tunel pod kanałem La Manche). Pytania tylko – jakim kosztem (także przyrodniczym)? po co? ile to wytrzyma? itp. Inna nauka – krety wzmacniają boczne ścianki swoich korytarzy glebą, najczęściej gliniastą, gdyż w takiej najczęściej kopią. Wybudowany nie tak dawno tunel w okolicy sopockiego mola wyłożono (po co ?) wełną mineralną, która w wyniku kilku już podtopień nasączona jest wodą i nie schnie. Jeżeli już trzeba było, to czy nie lepiej innym logiczniejszym materiałem, np. styropianem?

Epilog

A propos kretów jeszcze dwa słowa. Znana czeska dobranocka „Przygody Krecika” fascynowała i fascynuje wielu. Z różnych względów podziwia ją niejeden wielbiciel natury. Nic dziwnego – tytułowy bohater to programowy altruista, tak jak każdy przyrodnik z prawdziwego zdarzenia. A i biocentryzm mu nieobcy – nie ukrzywdzi żadnej, nawet "najlichszej" istoty. Po drugie – tak jak większość przyrodników – stara się pomagać w potrzebie innym. I, co godne podkreślenia, nie tylko przedstawicielom własnego gatunku. Po trzecie wreszcie – Krecik wykazuje nieomal programowe zadziwienie ludzkim postępem cywilizacyjnym, w tym wyczynami wszelakiej maści planistów. I choć w kolejnych odcinkach jakoś sobie z nim i z nimi radzi, wykazując duże zdolności adaptacyjne, to jednak wydźwięk całej serii jest taki, że cywilizacja ta – jak i jej kreatorzy – coraz bardziej go osaczają. Podobnie, jak przyrodników.

Sławomir Zieliński

* Szczęśliwie żadna z tutaj wzmiankowanych i innych kontrowersyjnych koncepcji nie doczekała się realizacji. I oby tak zostało.

10 komentarzy do 10 wypowiedzi "nieomylnego" rzecznika prasowego Nadleśnictwa Gdańsk

Marcin Stanisław Wilga – Fidelis Siluas

Sławomir Zieliński – Wschodniopomorskie Koło Terenowe Klubu Przyrodników

Niedawno temu na łamach trojmiasto.pl zamieszczono felieton Marcina S. Wilgi, opisujący prace prowadzone w ramach gospodarki leśnej w dolinie Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy -TPK, Nadleśnictwo Gdańsk, oddz. 121 leśn. Matemblewo).

https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/To-nie-my-to-wiatr-Kto-odpowiada-za-polamane-drzewa-w-lesie-n164427.html

Jego autor podziękował redakcji portalu i wszystkim internautom, którzy poparli wnioski społeczne dotyczące owej gospodarki, funkcjonującej - jak się wydaje - w „świecie równoległym”. Podziękowania złożono także trollom wirtualnej przestrzeni za ich „głęboko filozoficzny” niezwykły wysiłek, mający zdyskredytować autora w oczach czytelników portalu.

Felieton poddał krytyce rzecznik prasowy Nadleśnictwa Gdańsk pan Łukasz Plonus. Wypowiedzi te można znaleźć pod wskazanym wyżej linkiem internetowym. Ponieważ ów krytyczny materiał zawiera szereg przeinaczeń, podejrzanych tez i mataczeń, autor artykułu (MSW) postanowił je wskazać z uwagi na szacunek, jakim darzy internautów. Ponadto poprosił dr. inż. Sławomira Zielińskiego (SZ) naukowca, specjalistę od spraw leśnictwa, nie związanego zawodowo z korporacją PGL Lasy Państwowe, o recenzję wypowiedzi rzecznika. Ta "polemika do polemiki" została opublikowana tutaj, m.in. z uwagi na to, że wspomniany portal nie zdecydował się na udostępnienie jej swoich łamów.

Ad.1-MSW). Pan Plonus nie słyszał o tzw. kanałach powietrznych, które tworzą się w lukach w drzewostanach. Tam ciśnienie powietrza jest największe, a napór wiatru na otoczenie także maksymalne. Efektem tego jest łamanie się drzew i przewracanie, zwłaszcza w rejonach istniejących luk, m.in. powstałych po dawnych rębniach gniazdowych i w drzewostanach o dużych rozrzedzeniach. Zjawiska te wzmagane są konfiguracją terenu – łatwiej zachodzą na stromych zboczach raptownie zwężających się dolin, gdzie mknące masy powietrza zostają gwałtownie ścieśnione. Pan Plonus potwierdził niechcący moją opinię w pkt. 6.

Ad.1-SZ). Pan Plonus ma kłopot z rozróżnianiem pojęć, o czym świadczą dwa pierwsze zdania jego wypowiedzi. Drzewo złamane to nie to samo, co drzewo powalone (przewrócone). Może pomoże załączona rycina autorstwa profesora nauk leśnych Witolda Koehlera [1].

drzewa złamane - a, d, drzewo powalone - c

Ponadto lasy TPK nie są „stosunkowo stare”, ani stare (patrz np. Ad. 6-SZ), zaś Oliwa to dzielnica Gdańska, nie las.

Co do wypowiedzi pana Plonusa o „podstawowych czynnikach wpływających na przewracanie się drzew podczas porywistych wiatrów”, to kolejny profesor nauk leśnych Jan Dominik ujmuje to tak: „wielkość i rodzaj szkód zależy głównie od prędkości i rodzaju wiatru, a poza tym także od rzeźby terenu, siedliska, składu gatunkowego drzewostanu, jego wieku, sposobu zagospodarowania, zwarcia i wielu innych okoliczności.” [2] Tak się złożyło, że żaden z „podstawowych” czynników pana rzecznika nie został tu w pierwszej kolejności wymieniony...

Ad.2-MSW), Na wielu drzewach przeszło rok temu zaznaczono farbą znak oznaczający „obiekt do wycięcia”. Oglądając liczne pniaki i inne fragmenty drewna, wyraźnie widać, że kolejne wycięte drzewa były zdrowe i zostały niedawno usunięte; inne pniaki wskazują na wycięcie drzew biocenotycznych, które powinny pozostać w lesie. Masowe cięcia spowodowały znaczne rozrzedzenia w drzewostanach. Jest film na FB pokazujący jak operator harvestera wyciętym grabem uderza w pomnikowy Gruby Dąb – pomnik 206A.

Ad.2-SZ), Pan Plonus potwierdził, że presja gospodarcza nadleśnictwa na tzw. martwe drewno jest w TPK bardzo duża. Ponadto wypowiada się w taki sposób jakby nie wiedział, że w ostatnim czasie w dolinie Samborowo, w tym w oddz. 121 leśn. Matemblewo w ramach realizacji rębni stopniowej gniazdowej udoskonalonej IVd, nadleśnictwo prowadziło intensywne cięcia – a przecież, nawet jeśli nie chodzi w teren, ma źródło informacji: https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mapy).

Ad.3-MSW), Sam się przekonałem jak ten dialog wygląda – „nie mam stosownego wykształcenia, chcę ten las mieć wyłącznie dla siebie i posługuję się tylko emocjami”. Dodatkowo moje stwierdzenia były publicznie przeinaczane, aby pokazać przyrodniczą ignorancję. Ongiś dodatkowo wyśmiano mnie, komentując to w mało kulturalny sposób, kiedy poruszyłem temat ochrony środowiska lasu itd. Jedna jaskółka – obecna konsultacja – nie czyni wiosny. Nie musieliśmy (Brunon Wołosz i ja) brać w nich udziału, bo nasze postulaty są na FB od wielu lat. Zresztą zastąpił nas dr inż. S. Zieliński, który przekazał, czego oczekuje społeczeństwo od Nadleśnictwa Gdańsk. Mojemu koledze odmówiono wydania pozwolenia na wjazd do lasów TPK w celach badawczych, bo „przyjaźni się z Wilgą”… O jakim dialogu mowa?

Ad.3-SZ). Przesłałem obszerne i co najmniej dwu-wątkowe uwagi do Nadleśnictwa Gdańsk [3].  Do dzisiaj (2 III 2022 r.) nie doczekałem się odpowiedzi. „Dialog”, w ujęciu pana rzecznika i tej instytucji.

Ad.4-MSW). Ochrona prowadzona przez Nadleśnictwo Gdańsk dotyczy wyłącznie drzew, czyli drewna, a z tego jest korzyść finansowa. Czy postulowanie o objęcie ochroną rezerwatową Samborowa i Doliny Zielonej to słaba przesłanka?[4] W dolinie Samborowo stwierdzono 152 gatunki grzybów wielkoowocnikowych. Wiele z nich rosło w strefie utworzonej rębni (dane z 1998 r. z opisu ścieżki przyrodniczo-dydaktycznej).

Ad.4-SZ). W pracach do projektu Planu ochrony TPK w 2019 r. (Klub Przyrodników) koncepcję z 2006 r. [5] istotnie poszerzono powierzchniowo (projektowany rezerwat „Lasy Oliwskie”). Publiczna dezinformacja rzecznika o „braku przesłanek” w odniesieniu do powierzchni referencyjnej tj. nawet nie formy ochrony przyrody, jest znamienna. Jak widzę ponadto pan Plonus nie wie, czym jest „przesłanka do utworzenia powierzchni referencyjnej”. Otóż najkrótsza i dobra definicja brzmi tak: Powierzchnia wyznaczona dla obserwacji procesów naturalnych w lasach. [6] Jednym z elementów jej naturalności jest obecność tzw. martwego drewna, przelegującego do naturalnego rozkładu w lesie. Jedną z PRZESŁANEK do utworzenia takiej powierzchni jest potwierdzone występowanie gatunku lub gatunków puszczańskich, powiązanych ekologicznie z martwym drewnem. Gatunków puszczańskich (PRZESŁANEK) stwierdzono w Samborowie wiele, zwłaszcza grzybów makroskopijnych (zasługa kolegi Wilgi, panie Plonus), a wśród bliskich mi chrząszczy też. To tutaj właśnie zlokalizowano (też kolega Wilga) jedyne znane w TPK stanowisko saproksylobiontycznego żuka zacnika Gnorimus nobilis; na całym Pomorzu Wschodnim jest to jedno z dwóch  znanych obecnie stanowisk (patrz fot. poniżej). Ta jedna PRZESŁANKA by wystarczyła, ale pan rzecznik nie zna żadnej ! To jest kompetencja czy jakaś żenada ? Pan Plonus nie czyta tematycznych publikacji? Nie zna efektów prac do projektu Planu ochrony TPK ? Kim zawodowo jest, że "poucza i naucza" ?

PS. Co do „ochrony lasu” – to dość irytujące uproszczenie pana Plonusa, zwłaszcza dla mnie, który miałem przyjemność kończyć Katedrę Entomologii Leśnej, Ochrony Lasu i Ekologii SGGWAR – objaśnienie dlaczego, zajęłoby tu zbyt wiele miejsca.

Ad 5-MSW). Gleba w obrębie pomnika 206C została naruszona wskutek składowania pociętego drewna bukowego. Proszę udać się w to miejsce i jeszcze raz obejrzeć składowisko drewna (także ten fragment, który opiera się o pień pomnika przyrody).

Ad.5-SZ), Pan Plonus określa glebę jako „rozmiękczoną przez deszcze” i na tym się skupia. Nie bierze pod uwagę kompleksu czynników, które wcześniej wpłynęły na degradację płatów gleb w tym rejonie, z których najistotniejszym jest wg mnie mechaniczne niszczenie jej struktury, zwięzłości, przewiewności, kompleksu sorpcyjnego, właściwości wodnych i innych parametrów przez ciężki sprzęt do prac leśnych w wyższych i niższych partiach zbocza  [udokumentowane, m.in. w trakcie dokumentacji wycinania przez nadleśnictwo drzew biocenotycznych].

Ad. 6-MSW). Pan Plonus sam przeczy sobie, pisząc, że „jednak doprowadziłoby to do zbyt dużego rozluźnienia drzew, co faktycznie doprowadziłoby do szybkiego przewrócenia się pozostałych drzew” – nadinterpretacja? Informacja o bytowaniu puszczyka jest nieaktualna – nie jest od dawna widywany w dziupli pobliskiej lipy.

Ad. 6- SZ). Po pierwsze. Dla pana rzecznika 130-letni drzewostan sosnowy jest „starodrzewem”. Sosna zwyczajna dożywa do 300-350 lat czasami nawet do 500 lat[7]. Rozumując jak pan Plonus, z porównania tej sosny z człowiekiem, przy minimalistycznym założeniu, że stara sosna ma 300 lat, a stary człowiek ma 70 lat, stosując zwykłą proporcję, wychodzi, że wiek „starego” człowieka to 32,5 lat.

Po drugie. Argumentacja pana Plonusa nijak się ma do deklarowanej „od zawsze” przez nadleśnictwo, kwestii tzw. przebudowy drzewostanów w kierunku eliminacji gatunków drzew onegdaj posadzonych na niewłaściwych dla nich siedliskach. Tutaj chodzi o sosnę zwyczajną w subatlantyckim grądzie Stellario-Carpinetum. Pytanie do pana rzecznika jest takie – dlaczego w takim razie powszechnie wycinano w oddz. 121 graba pospolitego – gatunek charakterystyczny zespołu grądu i buka zwyczajnego – gatunek wyróżniający tego zespołu [jest to udokumentowane, także drzewa nie złamane i nie powalone]. W tym kontekście argument o pozostawieniu pozostałych sosen, żeby bardziej nie rozluźniać zwarcia drzewostanu brzmi i komicznie, i irytująco [por. fot. niżej - pozostawione sosny oznakowane przez SZ na czerwono; fot. SZ].

Ad 7-MSW). Nie zrozumienie przy czytaniu tekstu. Najwięcej złomów i wywrotów obserwuje się w rejonie dawnych rębni, gdzie na małym obszarze dokonano „swoistego okresowego wylesienia”. Tam, gdzie dokonano wycinki punktowej, przy dużym rozrzedzeniu drzewostanów też występuje większe prawdopodobieństwo przewrócenia się drzewa lub jego złamania przez wiatr. Sam Pan Plonus o tym napisał w pkt. 6.

Ad.7-SZ). Po pierwsze. Pan Plonus nadal brnie w przedstawianą kiedyś na łamach trojmiasto.pl wydumaną koncepcję „tworzenia (lub nie tworzenia) się polan i innych luk w drzewostanie”. Powtarzam więc do znudzenia, że w miejscu utworzenia się luki w lesie, nie będzie się tworzyć jakakolwiek POLANA. Luka taka będzie błyskawicznie i bez pomocy leśnika zarastała w wyniku spontanicznych procesów sukcesji wtórnej, w kierunku docelowej formacji w takim miejscu, tj. LASU.

Po drugie. Co do „wycinania punktowego w tej okolicy” to widać, że funkcjonujemy jednak w innej rzeczywistości niż pan rzecznik – cięcia na tej powierzchni były wyjątkowo intensywne, powiązane z degradacją płatów gleb, wycinką drzew biocenotycznych itd. A jak takie cięcia mogą wpłynąć na szkody od gwałtownych wiatrów – kolejny cytat z profesora nauk leśnych Witolda Koehlera: „Drzewostany zwarte mniej ulegają szkodom [od wiatru – przyp. SZ] niż rozluźnione, jeżeli do rozluźnienia doszło w późniejszym wieku i gwałtownie.” [8]. To jest elementarz nauk leśnych, panie rzeczniku.

Ad.8-MSW). Znowu kolejny błąd lub manipulacja. W moim felietonie nie było żadnej informacji, że w lasach komunalnych są (lub ich nie ma) jakieś problemy z drzewami przewróconymi lub złamanymi. Wyraźnie napisałem, że takich drzew podczas wycieczki po Samborowie w lasach komunalnych nie zauważyłem. Wysnułem hipotezę, że jest to następstwo dużej zwartości tamtejszych drzewostanów (brak cięć).

Ad.8-SZ). Pan rzecznik prognozuje, ale nie wiadomo w oparciu o jaką wiedzę i już wie, że „ograniczona gospodarka [w lasach komunalnych Trójmiasta – przyp. SZ] będzie prowadziła do nasilenia tych zjawisk”. Zupełnie nie rozumiejąc, że priorytety znaczącej części społeczności aglomeracji trójmiejskiej rozmijają się z jego postrzeganiem roli lasów komunalnych i innych. Polecam panu rzecznikowi do lektury modelową pracę, jak wzrasta walor przyrodniczy i bioróżnorodność lasu, na którym zaniechano gospodarki leśnej. [9]

Ad 9-MSW). Jakie dwa dojrzałe owocniki? Czy Autor wie, o czym pisze? Zostało zniszczone stanowisko przez stworzenie niekorzystnych warunków siedliskowych, powstałych w wyniku założenia rębni i transportu drewna. Zlikwidowano dojrzałe drzewa symbiotyczne, nastąpiła ingerencja w glebę, w której rozwija się grzybnia, zmieniono warunki insolacji. W Polsce odnotowano zaledwie kilkanaście stanowisk tego chronionego gatunku grzyba, stąd m.in. propozycja tworzenia strefy ochronnej wokół stanowisk – koła o promieniu 50 m. W stosunku do tego gatunku nie ma zastosowania wyłączenie spod ochrony, uzasadnionej względami gospodarki leśnej (Rozporządzenie 2014: §7.1 dot. grzybów). Proponuję przestudiować tematyczne opracowanie[10].

Ad.9-SZ). Ot, znalazł się winny zniszczenia stanowiska kolczakówki żółtobrązowej w Samborowie – nie prace rębne i zrywkowe nadleśnictwa, lecz „przejście dzikiej zwierzyny” – panie Plonus, czyżby podprogowa promocja polowań w TPK?

Ad 10-MSW). To Pana Plonusa własna interpretacja. Ja w nią nie wierzę, bo nadleśnictwo nie prowadzi badań ekofizjograficznych na obszarach wycinki drzew, mimo istnienia takich wymogów w ramach tzw. dobrych praktyk. Znam to z autopsji, a dostatecznym dowodem jest zeszłoroczna wycinka drzew, na których rósł rzadki w TPK mech gładysz paprociowaty, gatunek pod częściową ochroną, tudzież wycięcie dębów z mąklą tarniową (dawniej ściśle chroniony porost, obecnie pod częściową ochroną). Kolejnym dowodem jest fizyczna eliminacja 3 stanowisk widłaka wrońca w Lasach Oliwskich itd. Na potwierdzenie tego, co napisałem, przytoczę opinię naukowców: „Gospodarka leśna w TPK nie uwzględnia wymogów ochrony przyrody i prowadzi do zanikania rzadkich oraz wartościowych przyrodniczo zbiorowisk roślinnych, a także stanowisk roślin, grzybów i zwierząt, w efekcie do ubożenia oraz zniekształcania flory i fauny.” [11]

Ad.10-SZ). Mam uwagę techniczną do pana rzecznika, moim zdaniem istotną. To m.in. ja za tę farbę do bezsensownego „kropkowania” drzew płacę. I np. każdy, kto zagląda na trojmiasto.pl. „Standardową procedurę stosowaną w nadleśnictwie” w tej kwestii uważam za jakieś kuriozum i marnotrawienie środków publicznych. Czy wśród swoich pracowników nadleśnictwo nie dysponuje kompetentnymi osobami, które mogłyby od razu (nie po roku) stwierdzić obecność gatunków chronionych (nie tylko porostów) ? Choćby po to, żeby uniknąć kosztów, a i lania farby na plechy tych porostów, jak to miało miejsce w Samborowie – w Dębim Żlebie.

Te chmury zwiastują zmiany. Oby nadeszły.

Piśmiennictwo

[1] Koehler W.. 1961. Patologia i ochrona lasu. PWRiL, Warszawa.[2] Dominik J. 1974. Ochrona lasu. Szkody powodowane przez czynniki natury nieożywionej oraz szkody związane z działalnością człowieka. Część I. Skrypty Akademii Rolniczej w Warszawie, Warszawa.

[2] Dominik J. 1974. Ochrona lasu. Szkody powodowane przez czynniki natury nieożywionej oraz szkody związane z działalnością człowieka. Część I. Skrypty Akademii Rolniczej w Warszawie, Warszawa.

[3] http://mikrobiotop.pl/index.php/2022/02/08/konsultacje-w-sprawie-zabiegow-gospodarczych-w-2022-r-w-nadl-gdansk

[4] Buliński M., Ciechanowski M., Czochański J., Zieliński S. 2006. Walory przyrodnicze Trójmiejskiego Obszaru Metropolitalnego i ich ochrona. Studia przyrodniczo-krajobrazowe województwa pomorskiego. Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk, s.11-133 + mapy i zdjęcia.

[5] Źródło jw

[6] https://www.encyklopedialesna.pl/haslo/powierzchnie-referencyjne)

[7] źródło: https://www.encyklopedia.lasypolskie.pl/doku.php?id=s:sosna-zwyczajna

[8] Koehler W. 1961. Patologia i ochrona lasu. PWRiL, Warszawa.

[9] https://www.researchgate.net/publication/314067380_Rezerwat_Jezioro_Lubowko_w_Puszczy_Drawskiej_po_25_latach_ochrony_martwe_drewno_mikrosiedliska_nadrzewne_i_przyczynek_do_poznania_fauny_chrzaszczy_saproksylicznych/link/58b2acefaca2725b5419c1b8/

[10] Kujawa A., Ruszkiewicz-Michalska M., Kałucka I. L. 2020. „Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne”. Inst. Środowiska Rolniczego i Leśnego. Polska Akademia Nauk. Poznań, 512 ss

[11] Herbich, Herbichowa 2001. Zbiorowiska roślinne – specyfika, zagrożenia, ochrona. [W:] Przewoźniak M. (red.) Trójmiejski Park Krajobrazowy. Przyroda-kultura-krajobraz. Materiały do Monografii Przyrodniczej Regionu Gdańskiego, 6: 81-109

Kochane / Kochani

W ramach pracy społecznej, w niespełna 3 miesiące, powstała książka pt.:

Rozrachunek społeczny postępowania PGL Lasy Państwowe w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym czyli o jeden las za daleko

Autorami książki są: dr inż. n. leśn. Sławomir Zieliński (ekolog, entomolog), mgr inż. Marcin Stanisław Wilga (przyrodnik, mykolog), mgr Michał Kochańczyk (ekonomista, podróżnik, afrykanista, himalaista), Brunon Wołosz (informatyk, ekolog-amator, prezes Fundacji Fidelis Siluas – Wierni Lasom) oraz Zenon Kruczyński (były myśliwy, a od wielu lat nieprzejednany obrońca zwierząt, znany w Polsce publicysta i aktywista ekologiczny, autor m.in. "Farba znaczy krew", "Etyczne potępienie myślistwa", "Ilustrowany samouczek antymyśliwski").

Fragment PROLOGU

„(...) W doborze i układzie materiałów, bez względu na to czy obiek­tywnie optymalnym czy też nie, odbijają się jak w zwierciadle inten­cje autorów – przedstawienia zagadnienia w sposób możliwie wielo­wątkowy, także z pewnymi elementami retrospekcji, prognostyki, a nawet wizji. Dzięki takiemu podejściu – żywimy nadzieję – uda się spojrzeć na temat szerzej, tj. w skali całego kraju. I pozwoli, ku lepszej i sprawiedliwszej przyszłości, zmobilizować społeczeństwo do upomnienia się o swoje tematyczne, tutaj leśne, przyrodnicze i środo­wiskowe prawa (...)”.

Tematem wymienionej książki jest Trójmiejski Park Krajobrazowy (TPK) – jego bogactwo przyrodnicze – oraz krytyczna wielowątkowa analiza prowadzonej tam gospodarki leśnej. Jej następstwem jest malenie różnorodności biologicznej, eliminacja gatunków szczególnej troski (pod ochroną prawną, umieszczonych w Czerwonych Księgach  i Listach), usuwanie starodrzewów (jest już mniej niż 0,5%!), dewastacja lokalnych duktów leśnych, szlaków turystycznych, niszczenie powstałych ścieżek przyrodniczo-dydaktycznych, prowadzenie polityki dezinformacji i zastraszania społeczeństwa w lokalnych mediach itp.

W książce opublikowano m.in. artykuły znanych gdańskich naukowców: prof. dr hab. Małgorzaty Latałowej oraz dr. hab. Macieja Przewoźniaka. Są tu teksty mgr Arkadiusza Sikory, prof. dr hab. Wojciecha Giłki i mgr Andrzeja Garbalewskiego. Swój felieton zamieścił znany publicysta „Przekroju” i „Gazety Wyborczej” Michał Książek. Znalazł się tu także tekst tematycznej interpelacji poselskiej złożonej przez panie Posłanki A. Pomaską, B. Nowacką i M. Chmiel z Koalicji Obywatelskiej w dniu 2 II 2022 r. Jest także głos samorządowców (Sopot, Gdańsk). Ważny rozdział stanowią opinie mieszkańców Trójmiasta, w tym np. radnych dzielnic. Książkę recenzowali znani w Polsce działacze społeczni i ochroniarze przyrody dr Antoni Kostka z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze oraz Zenon Kruczyński, autor m.in. bestselleru "Farba znaczy krew".

Książka jest bogato ilustrowana, liczyć będzie około 360 stron. Stanowi m.in. kopalnię wiedzy o stanie przyrody w TPK i istniejących zagrożeniach. Autorzy przewidują nakład pierwszego wydania na 200 egzemplarzy, choć to może okazać się za mało.

Nasze środki autorskie na wydanie książki choć nie symboliczne, są jednak na razie zbyt skromne. W związku z tym, w nawiązaniu do metody crowdfundingu – finansowania społecznościowego, szukamy wsparcia w Osobach Znajomych zainteresowanych otrzymaniem książki po wydaniu. Szacunkowa cena 1 sztuki książki oszacowana została na 50zł. Koszt wysyłki lub dostarczenia osobistego bierzemy na siebie. Ci którzy mnie akurat znają wiedzą, że jestem słowny i skrupulatny i doprowadzę sprawę do końca. Podobnie moi Koledzy autorzy.

Jeśli chcesz zauczestniczyć w tym projekcie, do czego gorąco zachęcam, prześlij proszę info na priv (zielez@wp.pl, 661604852 lub mój profil na FB) – podaj adres wysyłki, podam nr konta, przewidywany czas wydania książki – kwiecień, w najgorszym razie maj br.

Dla chętnych autografy autorów 🙂 Mam nieodparte wrażenie, że nikt z Was nie będzie rozczarowany. Mam „na sumieniu” różne książki, ale takiej to jeszcze nie było 🙂  można zamówić więcej 🙂   z pozdrowieniami Sławek Zieliński

Treść i zasób moich uwag do konsultacji nadleśnictwa poniżej. Wysłałem 31 I 2022 r. Do wiadomości Fidelis Siluas. Czekam na odpowiedź .......

adresat: Nadleśnictwo Gdańsk zarządca lasów państwowych (a więc i moich) Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego 

Proszę o pisemne wyjaśnienia (mogą być pocztą elektroniczną) w sprawach niżej zarysowanych.

Dla porządku zaznaczam, że wszelkie Państwa objaśnienia będą upubliczniane, gdyż sprawa jest ogólnospołeczna i dotyczy NASZEGO LASU. Mam nadzieję, że fakt ten stanie się dla Państwa tylko i wyłącznie powodem satysfakcji zawodowej.

Czy, a jeśli tak, to w jakim zakresie - przed podjęciem decyzji o planowanych cięciach w 2022 r. w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym - zostały przez Państwa uwzględnione założenia koncepcji "Lasów Ekofunkcyjnych Trójmiasta i Małego Trójmiasta" sformułowanej w pracach do Planu Ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (operat ochrony fauny, bezkręgowce), wykonywanego przez Klub Przyrodników ? (aut. koncepcji niżej podpisany)

• w odniesieniu do przypomnianej potrzeby istotnego wzrostu znaczenia funkcji pozagospodarczych  lasów Trójmiejskiego PK dla lokalnych i nie tylko społeczności (funkcji społecznych i ekologicznych, patrz załącznik)

jak i 

•  w zakresie realizacji przestrzegania prawa ochrony przyrody (na poziomie krajowym i europejskim) i nie pogarszania warunków ekologicznych bytowania w TPK w odniesieniu do gatunków bezkręgowców szczególnie przyrodniczo cennych (specjalnej troski) wymienionych w listach Lasów ekofunkcyjnych Gdańska, Sopotu, Gdyni oraz Małego Trójmiasta - Rumia, Reda, Wejherowo (patrz załącznik); proszę o analizę w kontekście planowanych cięć w odniesieniu do KAŻDEGO z wymienionych gatunków z ww grupy (patrz załącznik)

z nadzieją, że planowane przez Państwa cięcia jednak nie dojdą do skutku, bo w otoczeniu takiej Aglomeracji funkcja gospodarcza winna być jak najszybciej zaniechana, przesyłam ku rozwadze, a może i przemyśleniu, także na najbliższą przyszłość, cytat z kultowego opracowania moich Mistrzów Nauk Leśnych: „W myśl Ustawy o Lasach z dnia 28.09.1991 r. nadrzędnym celem leśnictwa jest optymalizacja świadczeń wynikających z jego wielofunkcyjności. Wskazuje to na nadrzędność pozaprodukcyjnych funkcji lasów (korzystny wpływ na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowie człowieka) nad funkcjami produkcyjnymi.” Prof. n. leśn. Jan Dominik, Prof. n. leśn. Jerzy R. Starzyk, Owady uszkadzające drewno, PWRiL, Warszawa, 2004

dr inż. nauk leśnych Sławomir Zieliński

Załącznik

Zarys koncepcji „Lasów ekofunkcyjnych strefy krawędziowej Trójmiasta i Małego Trójmiasta”[1]

Założenie strategiczne. Lasy przylegające od zachodu do Trójmiasta (Gdańsk, Sopot, Gdynia) oraz od zachodu i południa do tzw. „Małego Trójmiasta” (Rumia, Reda, Wejherowo), zwłaszcza zaś ich zasób porastający wschodnie i północne rubieże TPK tj. część strefy krawędziowej Wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego, winny pełnić wyłącznie funkcje ekologiczne i społeczne. Funkcja gospodarcza nie powinna być w nich realizowana.

Ekologiczne i społeczne funkcje lasu. Należą do nich np.:

• funkcja ekologiczna i bioróżnorodnościowa – las nieużytkowany gospodarczo jest zdecydowanie bardziej różnorodny pod względem np. liczby gatunków; fakt ten potwierdzają liczne publikacje naukowe; ma na to wpływ m.in. możliwość bytowania zgrupowań organizmów powiązanych z martwym drewnem, które postrzegane są jako grupa najbardziej obecnie zagrożona eksterminacją w skali co najmniej Europy,
• funkcja klimatotwórcza – lasy mają  istotny wpływ na kształtowanie mezoklimatu (region) i mikroklimatów lokalnych,
• funkcja glebochronna – w tym przeciwdziałanie erozji wodnej i innym typom erozji,
• funkcja wodochronna – żywe drzewa, ale i w znaczącym stopniu pozostawiane w lasach tzw. martwe drewno, pełnią istotną rolę w ochronie przeciwpowodziowej (opóźnianie spływu wód, umożliwienie wsiąkania nadmiaru wód w profil glebowy, zwiększanie ogólnej retencji wody – rozkładające się drewno jako rezerwuar wilgoci),
• wynikająca z powyższych syntetyczna funkcja przeciwdziałania zmianom klimatycznym na poziomie lokalnym (tutaj – miast i obszarów przyległych przyrodniczego wsparcia subpopulacji H. sapiens Aglomeracji Trójmiasta i „Małego” Trójmiasta),
• funkcja ochrony środowiska, w tym ochrony zdrowia  – zmniejszanie negatywnego oddziaływania powietrza, wód i gleb, w tym także np. spalin samochodowych, ograniczanie oddziaływania  hałasu,
• funkcja dopełniająco zdrowotnościowa – pozytywny wpływ substancji wydzielanych przez drzewa i inne składowe roślinne ekosystemów leśnych na samopoczucie i zdrowie ludzi,
• funkcja rekreacyjna i wypoczynkowa,
• funkcja dydaktyczno-edukacyjna,
• funkcja naukowa.

Funkcja gospodarcza lasów strefy krawędziowej Trójmiasta powinna być wygaszona, jako niemożliwa do pogodzenia z wyżej wymienionymi, ponadto jako niezgodna z oczekiwaniami znaczącej części lokalnych społeczności.

Odniesienia do obszaru. Strefa krawędziowa wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego nie  jest tworem definiowalnym w prosty sposób. Jej zakres przestrzenny to pochodna skomplikowanych uwarunkowań geologicznych, hydrologicznych i fizjograficznych, przekładających się wizualnie na urozmaiconą i nie prostoliniową rzeźbę terenu. W związku z tym, w przypadku potrzeby wyznaczenia takiej strefy dla realizacji koncepcji lasów ekofunkcyjnych konieczne będzie skorzystanie z wiedzy eksperckiej geomorfologów, hydrologów i fizjogeografów (których w Trójmieście i poza nim nie brakuje). Lasy porastające szeroko rozumianą strefę krawędziową pod względem formalnym należą do lasów komunalnych poszczególnych miast lub są to tzw. lasy państwowe administrowane przez PGL Lasy Państwowe.

Dopuszczalne działania gospodarcze. O charakterze zdecydowanie ekstensywnym i incydentalne. Powiązane z realizacją ekologicznych i społecznych funkcji lasu oraz – w przypadkach szczególnych – związanych z zachowaniem bezpieczeństwa ludzi. Pozostawianie ściętych drzew na miejscu, bez wywożenia z lasu.

Lasy ekofunkcyjne strefy krawędziowej Trójmiasta. Gdańsk 

Metryczka: LEGda

Proponowana forma ochrony. Lasy ekofunkcyjne

Walor entomofauny. Poniżej (tabela) podano szczególnie cenne przyrodniczo gatunki owadów, które zostały stwierdzone w strefie krawędziowej lasów gdańskich od Sopotu Wyścigi (rejon nieco na Pd od Stawowia) do okolic gdańskiej dzielnicy Kiełpinek (rejon rezerwatu „Dolina Strzyży”), z uwzględnieniem otulinowej wyspy leśnej Jaśkowego Lasu i terenów przyległych – rejon Srebrzyska i Brętowa. Do wykazu włączono też te gatunki, które zostały stwierdzone tuż przy granicach TPK od generalnie wschodniej i południowej strony Parku, a w przypadku których wiadomo, że:

• ich ekologia (np. rozwój larwalny), baza pokarmowa imagines powiązana jest z obszarem TPK;
• miejsca ich obecnego przebywania i rozrodu, onegdaj połączone ekologicznie z lasami TPK, mają obecnie charakter izolowanych anropopresją ostoi, niektóre być może o cechach refugiów. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Odonata Ważki	Libellulidae Ważkowate	Sympetrum pedemontanum	szablak przepasany	RR
Orthoptera Prostoskrzydłe	Tettigoniidae Pasikonikowate	Phaneroptera falcata	długoskrzydlak sierposz	RR
Acridiidae Szarańczowate	Oedipoda caerulescens	siwoszek błękitny	CzLZ (NT), WO
Coleoptera Chrząszcze	Cerambycidae Kózkowate	Stenurella bifasciata		RR
Anaglyptus mysticus	cioch barwny	RR, WO
Oxymirus cursor	ostrokrywka	RR, WO
Phytoecia nigricornis	ziolarka	RR
Dinoptera collaris	rozpylak topolowy	RR
Plagionotus detritus	paśnik niszczyciel	RP
Callidium aeneum	zagwoździk złocistozielony	RR
Anastrangalia sanguinolenta	zmorsznik krwisty	WO
Anoplodera sexguttata	zmorsznik sześcioplamy	RR, WO
Dinoptera collaris	rozpylak topolowy	RR
Leptura maculata	pętlak pstrokaty	WO
Pachytodes cerambyciformis	krępień górski	WO
Pedostrangalia revestita		CzLZ (DD), RP
Pogonocherus hispidus	kozulka kolcokrywka	WO
Prionus coriarius	dyląż garbarz	WO
Pyrrhidium sanguineum	ściga purpurowa	RR
Rhagium sycophanta	rębacz dębowiec	RR
Tenebrionidae Czarnuchowate	Diaperis boleti	borzewka	RR
Corticeus unicolor		RR
Lucaenidae Jelonkowate	Dorcus parallelipipedus	ciołek matowy	CzLZ (VU), RR, WO
Platycerus caraboides	zakliniec	RR
Sinodendron cylindricum	kostrzeń	WO
Carabidae Biegaczowate	Carabus coriaceus	biegacz skórzasty	OC, RR, WO
Carabus hortensis	biegacz ogrodowy	bOP, WO
Carabus violaceus	biegacz fioletowy	bOP, WO
Carabus glabratus	biegacz gładki	OC, WO
Carabus intricatus	biegacz pomarszczony	OC, RR, WO
Carabus nemoralis	biegacz gajowy	bOP, WO
Calosoma inquisitor	tęcznik mniejszy	OC, RR, WO
Rhizophagidae Obumierki	Rhizophagus bipustulatus		RR
Scarabaeidae Poświętnikowate	Osmoderma eremita	pachnica próchniczka	N2000, CzKZ (VU), CzLZ (VU), OS, RR, WO
Gnorimus nobilis	zacnik	RR
Trichius fasciataus	orszoł prążkowany	WO
Valgus hemipterus	krzywonóg półskrzydlak	RR
Oxythyrea funesta	łanocha pobrzęcz	RR
Curculionidae Ryjkowcowate	Lixus paraplecticus	kulczanka	RP
Rhynchites bacchus	tutkarz bachusek	RR
Oedemeridae Zalęszczycowate	Ischnomera cyanea		RR
Elateridae Sprężykowate	Ampedus elegantulus		RP
Nitidulidae Łyszczynkowate	Soronia grisea		RR
Silphidae Omarlicowate	Dendroxena quadripunctata		RR
Chrysomelidae Stonkowate	Cryptocephalus octopunctatus		RR
Staphylinidae Kusakowate	Lordithon lunulatus	nagrzybnik leśny	RR
Staphylinus caesareus	kusak cezarek	RR
Rhipiporidae Wachlarzykowate	Metoecus paradoxus	sąsiad dziwaczek	CzLZ (DD), RR, WO
Hymenoptera Błonkówki	Apidae Pszczołowate	Bombus terrestris	trzmiel ziemny	OC, WO
Bombus lapidarius	trzmiek kamiennik	OC, WO
Bombus lucorum	trzmiel gajowy	OC, WO
Bombus pascuorum	trzmiel rudy	OC, WO
Bombus pratorum	trzmiel leśny	OC, WO
Bombus hypnorum	trzmiel parkowy	OC, WO
Formicidae Mrówkowate	Formica rufa	mrówka rudnica	OC
Eumenidae Kopułkowate	Eumenes coronatus		RP, WO
Eumenes papilarius		RP, WO
Lepidoptera Motyle	Papilionidae Paziowate	Papilio machaon	paź królowej	CzLZ (LC)
Nymphalidae Rusałkowate	Nymphalis antiopa	rusałka żałobnik	CzLZ(R), RR
Apatura iris	mieniak tęczowiec	CzLZ (LC), RR, WO
Zygaenidae Kraśnikowate	Zygaena ephialtes	kraśnik zmienny	WO
Lycaenidae Modraszkowate	Lycaena dispar	czerwończyk nieparek	OS, N2000, CzLZ (LC)
Sphingidae Zawisakowate	Mimas tiliae	nastrosz lipowiec	RR
Diptera Muchówki	Syrphidae Bzygowate	Arctophila superbiens	fałta	RR
Epistrophe grossulariae		RR, WO
Brachypalpoides lentus		CzLZ (DD), RR
Eriozona syrphoides		CzLZ (DD), RR, WO
Helophilus affinis		RR, WO
Helophilus pendulus		WO
Hammerschmidtia ferruginea		CzLZ (DD), RR, WO
Didea alneti		WO
Myolepta dubia		CzLZ (DD), RR, WO
Sericomyia silentis	szałaśnica	CzLZ (DD), RP/NCP, WO
Sericomyia lappona	cisznica	CzLZ (NT), RR, WO
Sphegina clavata		RP
Temnostoma vespiforme	morsznica osowata	CzLZ (DD), RR
Temnostoma bombylans		WO
Volucella zonaria		WO
Chironomidae Ochotkowate	Micropsectra attenuata		RP, WO
Paratanytarsus austriacus		RP, WO
Bombylidae Bujankowate	Hemipenthes maura		RP
Tachinidae Rączycowate	Phasia hemiptera	szypotek	RR, WO

Łącznie stwierdzono występowanie 82 gatunków owadów szczególnie cennych przyrodniczo.

Walor innych grup bezkręgowców. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Pulmonata płucodyszne	Helicidae Ślimakowate	Helix pomatia	ślimak winniczek	OC, WO
Helicigona lapicida	ślimak ostrokrawędzisty	CzLZ (V), OC, RR, WO
Clausiliidae Świdrzykowate	Macrogastra latestriata	świdrzyk żeberkowany	CzLZ (V), WO
Araneae Pająki	Araneidae Krzyżakowate	Aculepeira ceropegia	kołosz wielobarwny	WO
Argiope bruennichi	tygrzyk paskowany	bOP, RR, WO
Amphipoda Skorupiaki	Gammaridae	Gammarus pulex	kiełż zdrojowy	WO

Zalecenia. Wprowadzenie wyżej sformułowanej koncepcji w życie, w oparciu m.in. o podane tutaj walory stwierdzonych gatunków bezkręgowców.

Lasy ekofunkcyjne strefy krawędziowej Trójmiasta. Sopot 

Metryczka: LESop

Proponowana forma ochrony. Lasy ekofunkcyjne

Walor entomofauny. Poniżej (tabela) podano szczególnie cenne przyrodniczo gatunki owadów, które zostały stwierdzone w strefie krawędziowej lasów TPK od Sopotu Kamiennego Potoku do Sopotu Wyścigi (Dolina Świemirowska). Do wykazu włączono też te gatunki, które zostały stwierdzone tuż przy granicach TPK od generalnie wschodniej strony Parku, a w przypadku których wiadomo, że:

• ich ekologia (np. rozwój larwalny), baza pokarmowa imagines powiązana jest z obszarem TPK;
• miejsca ich obecnego przebywania i rozrodu, onegdaj połączone ekologicznie z lasami TPK, mają obecnie charakter izolowanych anropopresją ostoi, niektóre być może o cechach refugiów. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Coleoptera Chrząszcze	Carabidae Biegaczowate	Carabus violaceus	biegacz fioletowy	bOP, WO
Carabus coriaceus	biegacz skórzasty	OC, RR, WO
Carabus granulatus	biegacz granulowany	bOP, WO
Carabus hortensis	biegacz ogrodowy	bOP, WO
Carabus intricatus	biegacz pomarszczony	OC, RR, WO
Carabus glabratus	biegacz gładki	OC, WO
Carabus nemoralis	biegacz gajowy	bOP, WO
Harpalus pumilus		RR
Oodes heliopoides		CzLZ (VU), RR
Rhizophagidae Obumierki	Rhizophagus bipustulatus		RR
Coccinelidae Biedronkowate	Hippodamia tredecimpunctata		RR
Sospita vigintiguttata		RP
Scarabaeidae Poświętnikowate	Trichius fasciatus	orszoł prążkowany	WO
Valgus hemipterus	krzywonóg półskrzydlak	RR
Osmoderma eremita (ex?)	pachnica próchniczka	N2000, CzKZ (VU), CzLZ (VU), OS, RR, WO
Scolytidae Kornikowate	Ips sexdentatus	kornik sześciozębny	RR
Eucnemidae	Eucnemis capucinus		RR
Cerambycidae Kózkowate	Anastrangalia sanguinolenta	zmorsznik krwisty	WO
Anoplodera sexguttata	zmorsznik sześcioplamy	RR, WO
Pachytodes cerambyciformis	krępień górski	WO
Leptura maculata	pętlak pstrokaty	WO
Prionus coriarius	dyląż garbarz	WO
Rhagium sycophanta	rębacz dębowiec	RR
Tenebrionidae Czarnuchowate	Corticeus unicolor		RR
Lucaenidae Jelonkowate	Dorcus parallelipipedus	ciołek matowy	CzLZ (VU), RR, WO
Sinodendron cylindricum	kostrzeń	WO
Curculionidae Ryjkowcowate	Larinus sturnus		CzLZ (VU), RR
Staphylinidae Kusakowate	Emus hirtus	rabież	CzLZ (NT), RR, WO
Scaphidium quadrimaculatum	łodzik czteroplamek	RR
Tasgius morsitans		CzLZ (DD), RR
Tetratomidae	Tetratoma fungorum		RP
Endomychidae Wygłodkowate	Endomychus coccineus	wygłodek biedronkowaty	RR
Cerylidae	Cerylon histeroides		RR
Chrysomelidae Stonkowate	Prasocuris junci		RR
Oedemeridae Zalęszczycowate	Ischnomera cyanea		RR
Sphaeritidae	Sphaerites glabratus		RR
Nitidulidae Łyszczynkowate	Cyllodes ater		RP
Anthribidae Kobielatkowate	Platysomos albinus	kobielatka siwak	RR
Hymenoptera Błonkówki	Apidae Pszczołowate	Bombus hypnorum	trzmiel parkowy	OC, WO
Bombus terrestris	trzmiel ziemny	OC, WO
Bombus hortorum	trzmiel ogrodowy	OC, WO
Bombus subterraneus	trzmiel paskowany	OC, CzLZ (VU), WO
Bombus pascuorum	trzmiel rudy	OC, WO
Bombus pratorum	trzmiel leśny	OC, WO
Bombus lucorum	trzmiel gajowy	OC, WO
Bombus lapidarius	trzmiel kamiennik	OC, WO
Bombus ruderarius	trzmiel rudonogi	OC, RR, WO
Bombus soroeensis	trzmiel różnobarwny	OC, CzLZ (VU), RP, WO
Bombus sylvarum	trzmiel rudoszary	OC, RR,WO
Sphecidae Grzebaczowate	Pemphredon montanus		RR
Pemphredon austriacus		CzLZ (LC), RP
Lestica subterranea		RP
Didneis lunicornis	skowiec	CzLZ (NT)
Crossocerus cetratus		CzLZ (R), RP, WO
Crossocerus heydeni		PL, RP, CzLZ (DD), WO
Chrysididae Złotolitkowate	Omalus violaceus		CzLZ (LC), WO
Chrysis austriaca		CzLZ (LC), WO
Vespidae Osowate	Dolichvespula media	osa średnia	RR
Polistes nimpha	klecanka polna	RR, WO
Eumenidae Kopułkowate	Eumenes coronatus	kopułka	RP, WO
Symmorphus bifasciatus		CzLZ (DD)
Formicidae Mrówkowate	Campanotus ligniperda	gmachówka drzewotoczna	RR
Lepidoptera Motyle	Lycaenidae Modraszkowate	Lycaena dispar	czerwończyk nieparek	N2000, OS, CzLZ (LC)
Diptera Muchówki	Syrphidae Bzygowate	Brachypalpoides lentus		CzLZ (DD), RR
Arctophila superbiens	fałta	RR
Eupeodes lundbecki		RP
Eupeodes nitens		RR
Hammerschmidtia ferruginea		CzLZ ( DD), RR, WO
Helophilus affinis	gniłun	RR, WO
Helophilus pendulus		WO
Myolepta dubia	kukiełka	CzLZ (DD), RP, WO
Orthonerva geniculata		CzLZ (DD)
Platycheirus granditarsus		RR
Platycheirus rosarum		RR
Platycheirus scutatus		RR
Pocota personata		CzKZ (VU), CzLZ (VU), RR
Rhingia rostrata		CzLZ (DD), RR
Sericomyia lappona	cisznica	CzLZ (NT), RR, WO
Sericomyia silentis	szałaśnica	CzLZ (DD), RR, WO
Brachypalpoides lentus		CzLZ (DD), RR
Chalcosyrphus eunotus		CzLZ (CR), RP
Cheilosia canicularis		WO
Didea alneti		WO
Epistrophe grossulariae		RR, WO
Sphegina clavata		RP
Sphiximorpha subsessilis		RP
Temnostoma vespiforme		CzLZ (DD), RR
Xanthogramma citrofasciatum		RR
Volucella inanis		WO
Volucella zonaria		WO
Conopidae Wyślepkowate	Leopoldius brevirostris	wigornik	RP, WO
Conops scutellatus		RR
Conops strigatus		RR
Tachinidae Rączycowate	Phasia aurigera		CzKZ (EN), CzLZ (EN), RP
Phasia aurulans		RR

Łącznie stwierdzono występowanie 95 gatunków owadów szczególnie cennych przyrodniczo.

Walor innych grup bezkręgowców. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Pulmonata płucodyszne	Helicidae Ślimakowate	Helix pomatia	ślimak winniczek	OC, WO

Zalecenia. Wprowadzenie wyżej sformułowanej koncepcji w życie, w oparciu m.in. o podane tutaj walory stwierdzonych gatunków bezkręgowców.

Lasy ekofunkcyjne strefy krawędziowej Trójmiasta. Gdynia 

Metryczka: LEGdy

Proponowana forma ochrony. Lasy ekofunkcyjne

Walor entomofauny. Poniżej (tabela) podano szczególnie cenne przyrodniczo gatunki owadów, które zostały stwierdzone w strefie krawędziowej lasów gdyńskich od Gdyni-Cisowej po Gdynię-Orłowo. Do wykazu włączono też te gatunki, które zostały stwierdzone tuż przy granicach TPK od generalnie wschodniej strony Parku, a w przypadku których wiadomo, że:

• ich ekologia (np. rozwój larwalny), baza pokarmowa imagines powiązana jest z obszarem TPK;
• miejsca ich obecnego przebywania i rozrodu, onegdaj połączone ekologicznie z lasami TPK, mają obecnie charakter izolowanych anropopresją ostoi, niektóre być może o cechach refugiów. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Coleoptera Chrząszcze	Carabidae Biegaczowate	Carabus violaceus	biegacz fioletowy	bOP, WO
Carabus coriaceus	biegacz skórzasty	OC, RR, WO
Carabus granulatus	biegacz granulowany	bOP, WO
Carabus hortensis	biegacz ogrodowy	bOP, WO
Carabus cancellatus	biegacz wręgaty	RR, bOP, WO
Carabus intricatus	biegacz pomarszczony	OC, RR, WO
Carabus glabratus	biegacz gładki	OC, WO
Carabus nemoralis	biegacz gajowy	bOP, WO
Carabus arcensis	biegacz górski	RR, bOP
Carabus convexus	biegacz zwężony	OC, RR, CzLZ (NT)
Rhizophagidae Obumierki	Rhizophagus bipustulatus		RR
Scarabaeidae Poświętnikowate	Trichius fasciatus	orszoł prążkowany	WO
Valgus hemipterus	krzywonóg półskrzydlak	RR
Scolytidae Kornikowate	Xyloterus signatus	drwalnik znaczony	RR
Cerambycidae Kózkowate	Cerambyx scopolii	kozioróg bukowiec	N2000, CzLZ (VU), CzLZIUCN (VU), OC, RP
Anaglyptus mysticus	cioch	RR, WO
Anastrangalia sanguinolenta	zmorsznik krwisty	WO
Anoplodera sexguttata	zmorsznik sześcioplamy	RR, WO
Dinoptera collaris	rozpylak topolowy	RR
Obrium brunneum	trykoń	RR
Oxymirus cursor	ostrokrywka	RR, WO
Pachytodes cerambyciformis	krępień górski	WO
Molorchus umbellatarum	kurtek	RR
Leptura maculata	pętlak pstrokaty	WO
Pogonocherus hispidus	kozulka kolcokrywka	WO
Prionus coriarius	dyląż garbarz	WO
Stenocorus meridianus	łucznik korzeniowiec	RP, WO
Stenurella bifasciata		RR, WO
Tenebrionidae Czarnuchowate	Mycetochara linearis		RR
Diaperis boleti	borzewka	RR
Mycetophagidae Ścierowate	Mycetophagus atomarius		RR
Staphylinidae Kusakowate	Emus hirtus	rabież	CzLZ (NT), RR, WO
Lucaenidae Jelonkowate	Platycerus caraboides	zakliniec	RR, WO
Sinodendron cylindricum	kostrzeń	WO
Curculionidae Ryjkowcowate	Larinus sturnus		CzLZ (VU), RR
Tetratomidae	Tetratoma fungorum		RP
Endomychidae Wygłodkowate	Endomychus coccineus	wygłodek biedronkowaty	RR
Sphaeritidae	Sphaerites glabratus		RR
Leiodidae Grzybinkowate	Anisotoma glabra		RR
Hymenoptera Błonkówki	Apidae Pszczołowate	Bombus hypnorum	trzmiel parkowy	OC, WO
Bombus terrestris	trzmiel ziemny	OC, WO
Bombus hortorum	trzmiel ogrodowy	OC, WO
Bombus subterraneus	trzmiel paskowany	OC, CzLZ (VU), WO
Bombus pascuorum	trzmiel rudy	OC, WO
Bombus pratorum	trzmiel leśny	OC, WO
Lepidoptera Motyle	Nymphalidae Rusałkowate	Apatura ilia	mieniak stróżnik	CzLZ (LC), RR
Apatura iris	mieniak tęczowiec	CzLZ (LC), RR, WO
Nymphalis polychloros	rusałka wierzbowiec	CzLZ (R), RR
Nymphalis antiopa	rusałka żałobnik	CzLZ (R), RR, WO
Nymphalis xanthomelas	rusałka drzewoszek	CzLZ (DD), RR
Limenitis camilla	pokłonnik kamila	RR
Lycaenidae Modraszkowate	Favonius quercus	pazik dębowiec	RR
Lycaena dispar	czerwończyk nieparek	N2000, OS, CzLZ (LC)
Satyrium w-album	ogończyk wiązowiec	RR
Cupido argiades	modraszek argiades	RR
Polyommatus coridon	modraszek kordyon	RR
Zygaenidae Kraśnikowate	Zygaena ephialtes	kraśnik zmienny	WO
Papilionidae Paziowate	Papilio machaon	paź królowej	CzLZ (LC), WO
Pieridae Bielinkowate	Pontia edusa	bielinek rukiewnik	RR
Aporia crataegi	niestrzęp głogowiec	RR
Diptera Muchówki	Syrphidae Bzygowate	Cheilosia grossa		CzLZ (NT), RR
Arctophila superbiens	fałta	RR
Eupeodes lundbecki		RP
Hammerschmidtia ferruginea		CzLZ ( DD), RR, WO
Mallota fuciformis		CzLZ (EN), RR
Melangyna umbellatarum		RR, WO
Myolepta dubia	kukiełka	CzLZ (DD), RP, WO
Sericomyia lappona	cisznica	CzLZ (NT), RR, WO
Sericomyia silentis	szałaśnica	CzLZ (DD), RR, WO
Brachypalpoides lentus		CzLZ (DD), RR
Chalcosyrphus eunotus		CzLZ (CR), RP
Cheilosia canicularis		WO
Didea alneti		WO
Epistrophe grossulariae		RR, WO
Leucozona laternaria		WO
Stratiomyidae Lwinkowate	Stratiomys singulairor	wodoląg czteropręgi	CzLZ (VU), RR
Tipulidae Koziułkowate	Ctenophora ornata		CzKZ (VU), RP RR
Ctenophora flaveolata		RR
Tanyptera nigricornis	pióroróg	RR
Asilidae Łowikowate	Laphria flava	wierzchołówka żółtowłosa	RR

Łącznie stwierdzono występowanie 81 gatunków owadów szczególnie cennych przyrodniczo.

Walor innych grup bezkręgowców. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Pulmonata płucodyszne	Helicidae Ślimakowate	Helix pomatia	ślimak winniczek	OC, WO
Araneae Pająki	Salticidae Skakunowate	Phlegra fasciata		RR

Zalecenia. Wprowadzenie wyżej sformułowanej koncepcji w życie, w oparciu m.in. o podane tutaj walory stwierdzonych gatunków bezkręgowców.

Lasy ekofunkcyjne strefy krawędziowej „Małego Trójmiasta” (Rumia, Reda, Wejherowo)   

Metryczka: LEmTr

Proponowana forma ochrony. Lasy ekofunkcyjne

Walor entomofauny. Poniżej (tabela) podano szczególnie cenne przyrodniczo gatunki owadów, które zostały stwierdzone w strefie krawędziowej lasów TPK od Rumi-Janowo po skrajnie północno-zachodni fragment TPK, tj. pas lasów na zachód od Kalwarii Wejherowskiej. Do wykazu włączono też te gatunki, które zostały stwierdzone tuż przy granicach TPK od generalnie wschodniej i północnej strony Parku, a w przypadku których wiadomo, że:

• ich ekologia (np. rozwój larwalny), baza pokarmowa imagines powiązana jest z obszarem TPK;
• miejsca ich obecnego przebywania i rozrodu, onegdaj połączone ekologicznie z lasami TPK, mają obecnie charakter izolowanych anropopresją ostoi, niektóre być może o cechach refugiów. 

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Odonata Ważki	Libellulidae Ważkowate	Leucorrhinia rubicunda	zalotka czerwonawa	RR
Sympetrum danae	szablak czarny	RR
Orthoptera Szarańczaki	Tettigoniidae Pasikonikowate	Tettigonia caudata	pasikonik długopokładełkowy	CzL (NT), RR
Heteroptera Pluskwiaki różnoskrzydłe	Coreidae Wtykowate	Enoplops scapha	wtyk równotarczyk	RR
Coleoptera Chrząszcze	Carabidae Biegaczowate	Carabus intricatus	biegacz pomarszczony	CzLZ (LC), OC, RR, WO
Carabus glabratus	biegacz gładki	OC, WO
Carabus violaceus	biegacz fioletowy	bOP, WO
Carabus hortensis	biegacz ogrodowy	bOP, WO
Rhizophagidae Obumierki	Rhizophagus bipustulatus		RR
Scolytidae Kornikowate	Phloeotribus rhododactylus		RP
Dryocoetes alni	drzewożerek olchowiec	RP
Coccinelidae Biedronkowate	Chilocorus bipustulatus		RR
Scarabaeidae Poświętnikowate	Valgus hemipterus		RR
Osmoderma eremita (?)	pachnica próchniczka	N2000, CzKZ (VU), CzLZ (VU), OS, RR, WO
Trichius fasciatus	orszoł prążkowany	WO
Cerambycidae Kózkowate	Ropalopus femoratus	węglarek leśny	RP
Saperda perforata	rzemlik dzisięcioplamkowy	RR
Stenocorus meridianus	łucznik korzeniowiec	RP, WO
Oplosia fennica	popielatka	RR, WO
Nitidulidae Łyszczynkowate	Soronia punctatissima		RP
Curculionidae Ryjkowcowate	Otiorhynchus ligustici		RR
Cerylidae	Cerylon fagi		RP
Lycidae Karmazynkowate	Dictyoptera aurora		RR
Staphylinidae Kusakowate	Phyllodrepa ioptera		RR
Mycetophagidae Ścierowate	Litargus connexus		RR
Anthribidae Kobielatkowate	Platysomos albinus	kobielatka siwak	RR
Leiodidae  Grzybinkowate	Anisotoma humeralis		RR
Salpingidae	Salpingus ruficollis		RR
Hymenoptera Błonkówki	Eumenidae Kopułkowate	Eumenes coronatus	kopułka	RP, WO
Symmorphus bifasciatus		CzLZ (DD)
Apidae Pszczołowate	Bombus lapidarius	trzmiel kamiennik	OC, WO
Bombus lucorum	trzmiel gajowy	OC, WO
Bombus pratorum	trzmiel leśny	OC, WO
Bombus hortorum	trzmiel ogrodowy	OC, WO
Bobmus hypnorum	trzmiel parkowy	OC, WO
Bombus terrestris	trzmiel ziemny	OC, WO
Bombus sylvarum	trzmiel rudoszary	OC, RR,WO
Sphecidae Grzebaczowate	Psen ater		RR
Mimumesa dahlboni		RR
Vespidae Osowate	Dolichovespula media	osa średnia	RR
Polistes nimpha	klecanka polna	RR, WO
Lepidoptera Motyle	Papilionidae Paziowate	Papilio machaon	paź królowej	CzLZ (LC), WO
Nymphalidae Rusałkowate	Nymphalis antiopa	rusałka żałobnik	CzLZ (R), RR
Nymphalis polychloros	rusałka wierzbowiec	CzLZ (R), RR
Noctuidae Sówkowate	Noctua comes		RR
Lycaenidae Modraszkowate	Lycaena dispar	czerwończyk nieparek	N2000, CzLZ (LC), OS
Hesperidae Powszelatkowate	Hesperia comma	karłątek klinek	RR
Aegeridae Przeziernikowate	Aegeria hylaeiformis	przeziernik malinowiec	RR
Diptera Muchówki	Syrphidae Bzygowate	Arctophila superbiens	fałta	RR
Brachypalpus valgus		CzLZ (NT), RR
Cheilosia grossa		CzLZ (NT), RR
Cheilosia alba		RP
Eupeodes nitens		RR
Hammerschmidtia ferruginea		CzLZ (DD), RR, WO
Helophilus pendulus		WO
Melangyna umbellatarum		RR, WO
Myolepta vara		CzLZ (VU), RR
Orthonerva intermedia		RR, WO
Didea alneti		WO
Platycheirus granditarsus		RR
Platycheirus rosarum		RR
Platycheirus scutatus		RR
Pocota personata		CzKZ (VU), CzLZ (VU), RR
Sericomyia lappona	cisznica	CzLZ (NT), RR, WO
Sericomyia silentis	szałaśnica	CzLZ (DD), RP/NCP, WO
Temnostoma vespiforme		CzLZ (DD) RR
Xylota caeruleiventris		RP
Tachinidae Rączycowate	Phasia hemiptera	szypotek	RR, WO

Łącznie stwierdzono występowanie 68 gatunków owadów szczególnie cennych przyrodniczo.

Walor innych grup bezkręgowców: stanowiska wirka wypławka białego, ślimaków świdrzyka żeberkowanego (czerwona lista) i winniczka oraz pająków: kołosza wielobarwnego i tygrzyka paskowanego (patrz tabela poniżej).

Rząd	Rodzina	Nazwa łacińska	Nazwa polska	Status
Tricladida Wirki trójjelitowe	Dendrocaelidae	Dendrocoelum lacteum	wypławek biały	WO
Stylommatophora Trzonkooczne	Clausiliidae Świdrzykowate	Macrogastra latestriata	świdrzyk żeberkowany	CzLZ (V), WO
Helicidae Ślimakowate	Helix pomatia	winniczek	OC, WO
Araneae Pająki	Araneidae Krzyżakowate	Aculepeira ceropegia	kołosz wielobarwny	WO
Argiope bruennichi	tygrzyk paskowany	bOP, RR, WO

Zalecenia. Wprowadzenie wyżej sformułowanej koncepcji w życie, w oparciu m.in. o podane tutaj walory stwierdzonych gatunków bezkręgowców.

Oznaczenia skrótów:

N2000 gatunek "naturowy" Natura 2000 OS - Ochrona Ścisła OC - Ochrona Częściowa CzLZ - Czerwona Lista Zwierząt Zagrożonych i Ginących w Polsce
CzKZ - Polska Czerwona Księga Zwierząt Bezkręgowce
RP-rzadki w Polsce
RR- regionalnie (Pomorze Wschodnie) rzadki
TPK - występowanie w Parku, brak podanej lokalizacji oraz danych informatora
oTPK - występowanie w otulinie TPK
kTPK - kartoteka Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego
WO - gatunek wymagający ochrony wg propozycji Kowalczyka i Garbalewskiego (2003)
RP/NCP rzadki w Polsce ale nieco częstszy w strefie pojezierzy
KPpoTPK stwierdzony w trakcie badań do planu ochrony TPK w 2019 r.
bOP była (niedawno zniesiona) ochrona prawna

---

[1] Źródło: Zieliński S. 2019. (mscr.). Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza bezkręgowców oraz szczególnie cennych obszarów ich występowania w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym. Materiały do Planu Ochrony TPK wykonywanego przez Klub Przyrodników. Rotmanka/Świebodzin.